Babu Day

-Lalchunghnung Infimate

            Thingtlang khuo pakhat a 'Tlangsam'  chun khei khei ei, lo ngai ro khai? tiin a hung khek veng venga, Zinga Pu Raithamuong  pansak a lampui khi ei siemtha ding ana, Inkhatpa po po kim taka in thawk seng ding. An thawk naw naw Cheng sawmhni a run ding ti'n  a hung khek/tlang au a. Chu chu Zirtawp zan anih.

                        Aw leh, karkhat sung hin nisari a uma, chuonghai chu, Thawtan, thawlen, nilai, ninga, zirtawp, inrinni  le pathienni anih. Ei hriet seng. Mihriem hai hi ei khawsak dan an ang naw senga, chuonghai chu hril kher nawng ei tah, amiruokchu a tlawm azawng kei amimal khawsak dan hang hril met ei tih. Khawvelin a hung phursuok ang hrim in ka naupanglai chun ka nu le pa chun lekha inchuk ve dingin school an min kai tir ve a, lawmum ka ti takzek. Amiruokchu, ka sikul kai ve kha chu, zingkar ka unau hai lokei ka keipui vea, zing dar 7.30 anri chun lo inlawi ta rawh, i sikul fe ding an mi ti hlaka, zantieng an leh unauhai lokei natieng bawk fe angai nawk a. Mania inhnikna tak tak la nei lo ta ding chun,  sawt deu lokei a sikul fe inhnuk kha du thusam a ni bawka, sikul chawl dan ding ngaituo kha lungril a sawl thei hle. Amiruokchu, zirtawpni a hung ni hin chu ngai a muongin sawl a hadam thei hle, asanchu, a zing chawl ani leiin.

            Sikul kai lai ang bawkin, office ei hang kai ve a, nitin pei le pei loin, office fe a hung ngai tah a leh, Pathienni zan ruol le pai hai leh inkhawmtin ei hang inpawl khawma, vawisuna ei thuhril pa kha chu a hril tha ngei, ti le a hril sawt taluo, ti velhai ei thingpuisen le thingpuilo sen dawn malam a ei hang hril tlang vel chu an hawi thei hle a. Amiruokchu, a zing thawtanni a alo ni tlat leiin, in hawi hle sienkhawm an hawi dan a dang thei hle. Asanchu, a zing office kai ding ei ni leiin, Pu U Biek lem chun office hi kum 20 lai ka kai tah a chu, ka la zawngsak thrak nawh ati ang deuin. A zawngsak chu alo in tak tho anih.

            Iengkhawm nisien, ei thupui tak Babu day ah  hang lut inla, eini ang thoa, eknei Vaihai, a bikin Bengali hai hin an lo uor em em el pakhat chu Babu day hi alo ni tlat ela, Babu day ti chu, Zirtawpni hi ania, asan iem ania tia ei hang indawn chun, karkhat sunga last working day alo nia, a zing le zingnawk hai chawl ani leiin, an office trin malamin ngasa le sa dang dang inchaw in intieng an hawn malam hlaka, chubaka,  a then tamtak chun ansa inchawk 'athang re na ding tiin' hmetui a thlak ding/azeuna ding ni awm tak tiburtui ang vanga sen hi an hawn malam hlak bawk a. Chubaka Babu day le hlawlakni an tuok lem chun, is piselin Nga aman tam chi deu le hnuka a hang lenthlakpui in hawi deu ding, aman tam chi deu  an hawn malam hlak bawk a.  Chuongchun Babu day zan chu inhawi ti takin an hun an hmang hlak a. Inrinni le Pathienni chu chawl tak meuin an chawl hlak anih.

            Keikhawm Babu day ti hi ka hriet hlim a inthawkin thra ka ti em em a, asanchu, Murkhawpuia kan um hlimlai amin ngaituo suok  tira, khuosawk khawm aum hle in ka hriet. Murkhawpui a kan um hlim lai chun, hmeithai khuoa thaibawi paikawng zawng chu nepte, nunghak leng ti vel  chu hril lo, mani tawnga hohlimpui ding reng reng khawm um lohai, Pu hai L.H. Hrangchal, Pu Lalringai hai leh in riengtakin In ka hluo ve a, kan In hluo chun khuovar a hmu ve nawa, sun le zan a um nawa an thim dan chu apangai zing a, inthlada deu lem chun khuo alavar naw ti a, sun le zan,  zal ngatngat na thei ani bawk. Fiemthu titak lem chum Pathien ang deu ani, asanchu, sun le zan a danglam naw a. Hieng anga thimhnuoia khawsa kan ni leiin, Zirtawpzan (Babu day) a hung ni hin chu bu kan fak khawp chun, Babu day hmang dingin Pu hai Lalruotthang, D.Ruolngul le Kawllienthanghai in Vasant Vihar tieng kan pan hnek hnek hlak anih. Zan sawt hnunga kan hung trin chang in, Munirka putar ruolin khum a tlar a daw in an lo zal thrup hlaka, fiem thu in ana Munirka Airport a hin a trum an tam thei ngei, iengtika vuongsuok tawl di man nih, ti'n fiemthuin kan lo ti hlak a. Tu hin chu Munirka Airport ti hi ka nau hmingphuok nisien ei ti nuom rak el an tan nawm ie.  

            Babu day hi mi threnkhat Delhi Admn. le private a thawkna nei hai ta dingin um zie aum nawh an lo ti el thei, amiruokchu, umzie a umna chu aum hrim hrim  ring a um. Ei unau Khasi  threnkhat hai lem chun Babu day hi an ngai sang luotin an sak hming dingin,  Friday Lyngdoh ti dam an puok a, hang hre vawng inla lem chu, Friday Siemleh, Friday Rynjah le Friday Wahlang etc. ti vel khawm an um ngei ring aum. Chu el khela, ei Lalpa Isu krista thini Good Friday (Babuday) ti'n ei lawm hlak bawk a, Thawtranni in Isu kha lo thi ta angsien, Good Monday ti'n ei inser hlak ding ni awm tak ania. An fuk chie chun ring a um naw khawpel, Pu U Biek anaupa  hming dinga a tarpinuin a hung phuok 'Immanuel Lalumpui' ti kha in fuk ati naw khawp ela, asanchu, Good Friday ti neka Good Monday ti an fuk naw ang bawkin.  Good Friday ti chu alo in fuk tak bawk anih, Chuong ang bawkin, anau hming khawm hi in fuk lo truta an ko nekin, a ruolthra haiin an phuok pek, Ngulsiemfuk ti kha a sap hminga 'Friday' ti hi belsa inla, Friday(Babu day) Ngulsiemfuk' ti'n namdet inla lem chu infuk hle dingin ring a um.

            Babu day le hlaw lak ni an tuok lem chun, zantienga office  trin khawm hi an hawi thei em ema, mi tam takin ei thaw ngai zen zen lo office trin malama hme ding hang inchawk ti vel dam kha, an hawi bik rieuin ei hriet tawl seng ka ringa. Chun, ei sa paina bag sukpuom tu dinga ti ni awm tak, thil ei hang hawnsa zau bawka. A thren lem chun, an sa hawn kha dittawk el loin, keiin thlai hung suong ka tih an hang ti nawk ta pei a, nu le nau chen khawm thlaisuong an awl pha a, chuleiin, Babu day chu inkhat pa chau niloin nu le nau khawm a in hawi an lo ti pha hle in ka hriet. A sanchu, thlaisuong an awl el khel a hme inhnik tak an hme pha bawk a.  Chun, nunghak, tlangval tam tak  khawma Babu day hi an lo tung thei ve hle ring aum, asanchu,  thralai inkhawm zan ani lei in.  Amiruokchu, Babu day le Vengbuk inkhawm zan an tuok ruok hi chu a remchang rak nawh. Asanchu Babu day ani leiin Vengbuk inkhawma ei thrang hman naw chang a tam ti a hril pawl an um ni in an lang. Chuleiin, Vengbuk inkhawm hi Babu eve ah hmang inla a fuk lem el dim maw? ti chu Babu day ngai pawi maw hai ngai pawi maw, a apawi maw hai lai a apawi maw pakhat ve chu anih.

            Chun, Zirtawpni hi Good friday le Sorkar chawlhai an tuok chun  Ningani hin Babu day ti'n an ko chang a um bawk anih. Tukum ruok chu vawikhat chau Babu day 'Ningani' in a uma chu chu ei hmang zo tah Good friday kha anih. Kum nawk tieng chu Babu day ngai pawi maw le ngaina tu hai lo hisap dan chun Ningani in Babu day vawithum(3) vel hmang thei ding in an lo beisei tah anih.

            HRIK

            Nikhat chu kan office lunch hour lai hrik chan chin hi kan hril kai ta hlau ela, tulai a ding chun tirdak um deu ta sienkhawm, a tawi thei ang takin hang tar lang ve mei mei ei tih. Aw leh, hrik chi hrang hrang an um a, chuong lai a panga hai hming chu (1) Hrik, mihriem lu a um hai hi a nia, (2) Hrikthra, (3) Leihrik  (4) Sakhihrik le (5) Ui hrik hai an nih.

            Khi a chunga hrik ei hang tarlang hai hi, tulai thrangthar tam tak chun a hriet khawm hre kim ta naw ni hai. Tienlai ti el tang ei tah, Thingtlang khuo a naupang lai a lo khawsa hrim hrim, ei mithiem le mivar  hai khawm ni hai sien an naupang lai chun nei seng an tih, ti inla an khel ring a um nawh. Hrik nei lo an lo umpal ani chun an changkang in an vang nei hle ti el ei tih.   Hrik chan chin a ziek ngei a an hril hi hmu ding ka la hriet naw a, ho le tirdak lo um deu sienkhawm, a  tak ngei a ka lo in tawngpui ta hlak an ni leiin a hma tiem in khethlei khat khat hang thur ei ti aw, lo ngai ro?

            1. Ka naupanglai chun kan hnelna chu a changkang hran naw a, tui insil ka pei naw bawk leh,  kan sil sun khawma fai tak tak lo, chuong ang chu ani leiin hrik chu nei lo thei lo anih. 

            2. Hrikthra nei ti chu hrik nei lai po po a inzakpui um tak ni in ka hriet. Naupanglai chun Mazu kuo cho, Sephum kuo cho le tawlailir tlan/khal a ei kering hai kha Lawiring ang ela bal le inraw ani hlak bawka, insilkhawma fai taktak lo a zal hlak ei ni lei ni ding ana. Zan a hin, ei kalak le kawng hai hi an thak nasa thei em ema, zingkar ei hang tho a kekawrte thruirung vel ei hang en chun de seng lo hi hmu ding an um a, a tui(egg) lem chu hril lo. De bo seng an ni el naw leiin, ei kekawrte kha tuiluma dam ei hang thlak a, a pui po chu an thi ngeia, amiruokchu, a tui hai kha keu awl pha nan an nei amani ding ti khawpin an bo thei reng reng nawh. A rinum in ti ve hlak am?

            3. Furlai huona ei tlan luta, vate per, fanghma lo le vaimin thlieka tru a raw ti dam ei hang thaw chu, an hawi thei bawk si, amiruokchu, leihrik hai hin an mi lo kai nuom thei hle a. Leihrik hi umna ding hrie thrak lo an na, an um nuom na hai chu, zakhnuoi le tilte hmur le a bawr a hai kher kher a hin an um hlak anih. Ei tilte bawra an uma, a hang inthak tak tak chu ahmu an in tak bawk si, ka ruolpa pakhat lem chun a uor deu khawm ning a ta, abawr a hang inthak tak tak chu rora chunga hin keiphar inla zuk sirhriel taktak inla inhawi hleng a tih, atah. Awm deu anih maw? a hang inthak tak tak khan chu ti rawh.

            4. Khawhnawm a saihlum hruolin vate per le mazukuo cho a ei fe a, nisalum in ami emna dum ralin ei in vak ei invaka, a chang le ramhnuoia Bawng zawng malamin saihlum mansate puom tral in ei pai a. Phul lai khawm nisien, Theichangkung ei hmu leh ei va pan a, ka sawl ka kham ti loin intieng bawng khalin ei inlawi nawk hlak a. Vate, Theichang le Papar/Paintlung ti vel dam ei hawn chang lem chu an hawi thei hle. Sienkhawm, In ei hang tlung chu nakawr le lu ti vel a hin Sakhihrik ei man chang a tam khawp el.

            5. In bikbika(hide & seek), tlanvang vanga, Lawi Lawia le a dang dang ei in hnel khan uihrik in an mi lo kai nuom hlak anih.

Lawi Lawi a ti chu Lawi/Bawng anga invak/lawn anih a. Naupang hnap hau deu thaw chi chu an rak nawh, asanchu naupang pakhat khawm Lawi invak a a hang in vak chu ahnap khapkhat vela sei ding a hunginfan thla ta hnung kha. I hnap a dawk, an hang ti chu an rang a in rangin a sawnluta. Hang hnit dawk thruoi sienla inhawi hle lem awm tak anih a, tuhlak hin chikte a um khawma hnitdawk kar ei nghak hla thei vei leh mawh? 

           

                                                              

Babu Day

-Lalchunghnung Infimate

            Thingtlang khuo pakhat a 'Tlangsam'  chun khei khei ei, lo ngai ro khai? tiin a hung khek veng venga, Zinga Pu Raithamuong  pansak a lampui khi ei siemtha ding ana, Inkhatpa po po kim taka in thawk seng ding. An thawk naw naw Cheng sawmhni a run ding ti'n  a hung khek/tlang au a. Chu chu Zirtawp zan anih.

                        Aw leh, karkhat sung hin nisari a uma, chuonghai chu, Thawtan, thawlen, nilai, ninga, zirtawp, inrinni  le pathienni anih. Ei hriet seng. Mihriem hai hi ei khawsak dan an ang naw senga, chuonghai chu hril kher nawng ei tah, amiruokchu a tlawm azawng kei amimal khawsak dan hang hril met ei tih. Khawvelin a hung phursuok ang hrim in ka naupanglai chun ka nu le pa chun lekha inchuk ve dingin school an min kai tir ve a, lawmum ka ti takzek. Amiruokchu, ka sikul kai ve kha chu, zingkar ka unau hai lokei ka keipui vea, zing dar 7.30 anri chun lo inlawi ta rawh, i sikul fe ding an mi ti hlaka, zantieng an leh unauhai lokei natieng bawk fe angai nawk a. Mania inhnikna tak tak la nei lo ta ding chun,  sawt deu lokei a sikul fe inhnuk kha du thusam a ni bawka, sikul chawl dan ding ngaituo kha lungril a sawl thei hle. Amiruokchu, zirtawpni a hung ni hin chu ngai a muongin sawl a hadam thei hle, asanchu, a zing chawl ani leiin.

            Sikul kai lai ang bawkin, office ei hang kai ve a, nitin pei le pei loin, office fe a hung ngai tah a leh, Pathienni zan ruol le pai hai leh inkhawmtin ei hang inpawl khawma, vawisuna ei thuhril pa kha chu a hril tha ngei, ti le a hril sawt taluo, ti velhai ei thingpuisen le thingpuilo sen dawn malam a ei hang hril tlang vel chu an hawi thei hle a. Amiruokchu, a zing thawtanni a alo ni tlat leiin, in hawi hle sienkhawm an hawi dan a dang thei hle. Asanchu, a zing office kai ding ei ni leiin, Pu U Biek lem chun office hi kum 20 lai ka kai tah a chu, ka la zawngsak thrak nawh ati ang deuin. A zawngsak chu alo in tak tho anih.

            Iengkhawm nisien, ei thupui tak Babu day ah  hang lut inla, eini ang thoa, eknei Vaihai, a bikin Bengali hai hin an lo uor em em el pakhat chu Babu day hi alo ni tlat ela, Babu day ti chu, Zirtawpni hi ania, asan iem ania tia ei hang indawn chun, karkhat sunga last working day alo nia, a zing le zingnawk hai chawl ani leiin, an office trin malamin ngasa le sa dang dang inchaw in intieng an hawn malam hlaka, chubaka,  a then tamtak chun ansa inchawk 'athang re na ding tiin' hmetui a thlak ding/azeuna ding ni awm tak tiburtui ang vanga sen hi an hawn malam hlak bawk a. Chubaka Babu day le hlawlakni an tuok lem chun, is piselin Nga aman tam chi deu le hnuka a hang lenthlakpui in hawi deu ding, aman tam chi deu  an hawn malam hlak bawk a.  Chuongchun Babu day zan chu inhawi ti takin an hun an hmang hlak a. Inrinni le Pathienni chu chawl tak meuin an chawl hlak anih.

            Keikhawm Babu day ti hi ka hriet hlim a inthawkin thra ka ti em em a, asanchu, Murkhawpuia kan um hlimlai amin ngaituo suok  tira, khuosawk khawm aum hle in ka hriet. Murkhawpui a kan um hlim lai chun, hmeithai khuoa thaibawi paikawng zawng chu nepte, nunghak leng ti vel  chu hril lo, mani tawnga hohlimpui ding reng reng khawm um lohai, Pu hai L.H. Hrangchal, Pu Lalringai hai leh in riengtakin In ka hluo ve a, kan In hluo chun khuovar a hmu ve nawa, sun le zan a um nawa an thim dan chu apangai zing a, inthlada deu lem chun khuo alavar naw ti a, sun le zan,  zal ngatngat na thei ani bawk. Fiemthu titak lem chum Pathien ang deu ani, asanchu, sun le zan a danglam naw a. Hieng anga thimhnuoia khawsa kan ni leiin, Zirtawpzan (Babu day) a hung ni hin chu bu kan fak khawp chun, Babu day hmang dingin Pu hai Lalruotthang, D.Ruolngul le Kawllienthanghai in Vasant Vihar tieng kan pan hnek hnek hlak anih. Zan sawt hnunga kan hung trin chang in, Munirka putar ruolin khum a tlar a daw in an lo zal thrup hlaka, fiem thu in ana Munirka Airport a hin a trum an tam thei ngei, iengtika vuongsuok tawl di man nih, ti'n fiemthuin kan lo ti hlak a. Tu hin chu Munirka Airport ti hi ka nau hmingphuok nisien ei ti nuom rak el an tan nawm ie.  

            Babu day hi mi threnkhat Delhi Admn. le private a thawkna nei hai ta dingin um zie aum nawh an lo ti el thei, amiruokchu, umzie a umna chu aum hrim hrim  ring a um. Ei unau Khasi  threnkhat hai lem chun Babu day hi an ngai sang luotin an sak hming dingin,  Friday Lyngdoh ti dam an puok a, hang hre vawng inla lem chu, Friday Siemleh, Friday Rynjah le Friday Wahlang etc. ti vel khawm an um ngei ring aum. Chu el khela, ei Lalpa Isu krista thini Good Friday (Babuday) ti'n ei lawm hlak bawk a, Thawtranni in Isu kha lo thi ta angsien, Good Monday ti'n ei inser hlak ding ni awm tak ania. An fuk chie chun ring a um naw khawpel, Pu U Biek anaupa  hming dinga a tarpinuin a hung phuok 'Immanuel Lalumpui' ti kha in fuk ati naw khawp ela, asanchu, Good Friday ti neka Good Monday ti an fuk naw ang bawkin.  Good Friday ti chu alo in fuk tak bawk anih, Chuong ang bawkin, anau hming khawm hi in fuk lo truta an ko nekin, a ruolthra haiin an phuok pek, Ngulsiemfuk ti kha a sap hminga 'Friday' ti hi belsa inla, Friday(Babu day) Ngulsiemfuk' ti'n namdet inla lem chu infuk hle dingin ring a um.

            Babu day le hlaw lak ni an tuok lem chun, zantienga office  trin khawm hi an hawi thei em ema, mi tam takin ei thaw ngai zen zen lo office trin malama hme ding hang inchawk ti vel dam kha, an hawi bik rieuin ei hriet tawl seng ka ringa. Chun, ei sa paina bag sukpuom tu dinga ti ni awm tak, thil ei hang hawnsa zau bawka. A thren lem chun, an sa hawn kha dittawk el loin, keiin thlai hung suong ka tih an hang ti nawk ta pei a, nu le nau chen khawm thlaisuong an awl pha a, chuleiin, Babu day chu inkhat pa chau niloin nu le nau khawm a in hawi an lo ti pha hle in ka hriet. A sanchu, thlaisuong an awl el khel a hme inhnik tak an hme pha bawk a.  Chun, nunghak, tlangval tam tak  khawma Babu day hi an lo tung thei ve hle ring aum, asanchu,  thralai inkhawm zan ani lei in.  Amiruokchu, Babu day le Vengbuk inkhawm zan an tuok ruok hi chu a remchang rak nawh. Asanchu Babu day ani leiin Vengbuk inkhawma ei thrang hman naw chang a tam ti a hril pawl an um ni in an lang. Chuleiin, Vengbuk inkhawm hi Babu eve ah hmang inla a fuk lem el dim maw? ti chu Babu day ngai pawi maw hai ngai pawi maw, a apawi maw hai lai a apawi maw pakhat ve chu anih.

            Chun, Zirtawpni hi Good friday le Sorkar chawlhai an tuok chun  Ningani hin Babu day ti'n an ko chang a um bawk anih. Tukum ruok chu vawikhat chau Babu day 'Ningani' in a uma chu chu ei hmang zo tah Good friday kha anih. Kum nawk tieng chu Babu day ngai pawi maw le ngaina tu hai lo hisap dan chun Ningani in Babu day vawithum(3) vel hmang thei ding in an lo beisei tah anih.

            HRIK

            Nikhat chu kan office lunch hour lai hrik chan chin hi kan hril kai ta hlau ela, tulai a ding chun tirdak um deu ta sienkhawm, a tawi thei ang takin hang tar lang ve mei mei ei tih. Aw leh, hrik chi hrang hrang an um a, chuong lai a panga hai hming chu (1) Hrik, mihriem lu a um hai hi a nia, (2) Hrikthra, (3) Leihrik  (4) Sakhihrik le (5) Ui hrik hai an nih.

            Khi a chunga hrik ei hang tarlang hai hi, tulai thrangthar tam tak chun a hriet khawm hre kim ta naw ni hai. Tienlai ti el tang ei tah, Thingtlang khuo a naupang lai a lo khawsa hrim hrim, ei mithiem le mivar  hai khawm ni hai sien an naupang lai chun nei seng an tih, ti inla an khel ring a um nawh. Hrik nei lo an lo umpal ani chun an changkang in an vang nei hle ti el ei tih.   Hrik chan chin a ziek ngei a an hril hi hmu ding ka la hriet naw a, ho le tirdak lo um deu sienkhawm, a  tak ngei a ka lo in tawngpui ta hlak an ni leiin a hma tiem in khethlei khat khat hang thur ei ti aw, lo ngai ro?

            1. Ka naupanglai chun kan hnelna chu a changkang hran naw a, tui insil ka pei naw bawk leh,  kan sil sun khawma fai tak tak lo, chuong ang chu ani leiin hrik chu nei lo thei lo anih. 

            2. Hrikthra nei ti chu hrik nei lai po po a inzakpui um tak ni in ka hriet. Naupanglai chun Mazu kuo cho, Sephum kuo cho le tawlailir tlan/khal a ei kering hai kha Lawiring ang ela bal le inraw ani hlak bawka, insilkhawma fai taktak lo a zal hlak ei ni lei ni ding ana. Zan a hin, ei kalak le kawng hai hi an thak nasa thei em ema, zingkar ei hang tho a kekawrte thruirung vel ei hang en chun de seng lo hi hmu ding an um a, a tui(egg) lem chu hril lo. De bo seng an ni el naw leiin, ei kekawrte kha tuiluma dam ei hang thlak a, a pui po chu an thi ngeia, amiruokchu, a tui hai kha keu awl pha nan an nei amani ding ti khawpin an bo thei reng reng nawh. A rinum in ti ve hlak am?

            3. Furlai huona ei tlan luta, vate per, fanghma lo le vaimin thlieka tru a raw ti dam ei hang thaw chu, an hawi thei bawk si, amiruokchu, leihrik hai hin an mi lo kai nuom thei hle a. Leihrik hi umna ding hrie thrak lo an na, an um nuom na hai chu, zakhnuoi le tilte hmur le a bawr a hai kher kher a hin an um hlak anih. Ei tilte bawra an uma, a hang inthak tak tak chu ahmu an in tak bawk si, ka ruolpa pakhat lem chun a uor deu khawm ning a ta, abawr a hang inthak tak tak chu rora chunga hin keiphar inla zuk sirhriel taktak inla inhawi hleng a tih, atah. Awm deu anih maw? a hang inthak tak tak khan chu ti rawh.

            4. Khawhnawm a saihlum hruolin vate per le mazukuo cho a ei fe a, nisalum in ami emna dum ralin ei in vak ei invaka, a chang le ramhnuoia Bawng zawng malamin saihlum mansate puom tral in ei pai a. Phul lai khawm nisien, Theichangkung ei hmu leh ei va pan a, ka sawl ka kham ti loin intieng bawng khalin ei inlawi nawk hlak a. Vate, Theichang le Papar/Paintlung ti vel dam ei hawn chang lem chu an hawi thei hle. Sienkhawm, In ei hang tlung chu nakawr le lu ti vel a hin Sakhihrik ei man chang a tam khawp el.

            5. In bikbika(hide & seek), tlanvang vanga, Lawi Lawia le a dang dang ei in hnel khan uihrik in an mi lo kai nuom hlak anih.

Lawi Lawi a ti chu Lawi/Bawng anga invak/lawn anih a. Naupang hnap hau deu thaw chi chu an rak nawh, asanchu naupang pakhat khawm Lawi invak a a hang in vak chu ahnap khapkhat vela sei ding a hunginfan thla ta hnung kha. I hnap a dawk, an hang ti chu an rang a in rangin a sawnluta. Hang hnit dawk thruoi sienla inhawi hle lem awm tak anih a, tuhlak hin chikte a um khawma hnitdawk kar ei nghak hla thei vei leh mawh?